Met een ertstrein door de Kempen

Op 27 juni 2009 kwam een droom van uw webmaster uit… Met de zeer gewaardeerde medewerking van Xpedys, Infrabel, de NMBS Holding, het TSP, de verhuurders van 3 historische bussen, enkele acteurs, een hele resem bestuurders van oldtimers én last but not least de mensen die meehielpen aan de praktische uitvoering van deze rit kon uw webmaster immers een authentieke goederentrein zoals in de jaren ’70 terug op de baan krijgen. De trekpaarden van dienst waren de 5941, de 5166 en de 5183. Voor de 5183 was het trouwens de eerste rit na haar restauratie.



Hoewel de voorbereidingen lang duurden (bijna 2 jaar) verliepen de onderhandelingen al bij al vrij soepel. Er was duidelijk bij alle betrokken partijen een goede wil merkbaar om nog eens een rit te organiseren die van een heel ander kaliber was dan de meeste ritten die in ons landje worden aangeboden.

De rit zelf verliep helaas wat stroever… Wat kleine technische problemen, de normale reizigersdienst die een totale puinhoop was vanwege werkzaamheden en een metal-festival,... Om de pech nog te verergeren viel uiteindelijk ook nog een van de drie fotobussen in panne... De eeuwige klagers hadden er weer een vette kluif aan, de echte hobbyisten zagen dat dit een extreem geval van overmacht was en beleefden desondanks een leuke dag. Wat enorm meeviel, was het weer! Terwijl men voor deze bewuste 27e juni de hele dag onweer voorspeld had, konden we nagenoeg alle foto’s in de zon maken. Hoe nipt het soms echter was, bleek ’s avonds in Beringen toen nauwelijks 5 minuten na het maken van de laatste foto’s dan toch plots een onweer van jewelste losbarstte...

Voor uw webmaster was de organisatie van deze rit een enorme ervaring. Soms wat negatiever maar veelal positief: het gevoel een trein op de baan te brengen die al ruim 20 jaar niet meer in die samenstelling had gereden maakte bijzonder veel mensen enthousiast.
Het vertrek van de 5166 met de ertswagens had de nodige voeten in de aarde… De oorzaak: verroeste wielbanden doordat de bewuste wagens al een tijdje niet meer gereden hadden. Dat we nochtans alle maatregelen voor zo’n transport hadden genomen mocht niet baten… Pas na de nodige overredingskracht van enkele lokale spoorlieden kwam het sein toch op veilig en kon de goederentrein naar het eerste fotopunt vertrekken. Het was voor uw webmaster toch een emotioneel moment toen de 5166 eindelijk met haar karakteristieke brom de ertswagens in beweging trok.
Ooit was dit zo’n normaal zicht: een groene 51 die met een goederentrein over lijn 27A te Mortsel passeert… Het weerbeeld klopt helemaal met de voorspellingen: zwaar bewolkt met toenemende kans op regen...
Maar dan gebeurt plots datgene waar niemand op had durven hopen: te Herentals breekt de zon door… Ronduit prachtig is dan ook de doorkomst van de 5166 met haar sleep over de bekende vierendeelbrug aan het vroegere station van Herentals-Kanaal.
Na de nodige rompslomp door opgelopen vertraging met de reizigerstrein en dienst op enkel spoor tussen Lier en Herentals kan het fotoprogramma dat toch beginnen… Te Olen waren dankzij de onbaatzuchtige inzet van Hans Valkenaers maar liefst drie oldtimers opgedoken, waardoor we deze leuke scène konden fotograferen met een arbeider van de VTB-VAB die een MG repareert, terwijl “toevallig” ook een Mustang opduikt op de achtergrond. De toon van de dag is meteen gezet...
Normaalgezien zou het eerste fotopunt schitterend in de zon zitten, terwijl op het tweede punt de zon nog niet perfect zou staan. Door de vertraging gebeurt het uiteindelijk net omgekeerd… In ideale omstandigheden kunnen de 5183 en de 5166 met hun ertstrein naar Neerpelt gefotografeerd worden naast deze tractor. Voor uw webmaster zou dit de mooiste shot van de dag worden, de scène is gewoon af. Een groot woord van dank aan de eigenaar van deze tractor is zeker op zijn plaats!
Terwijl de bussen van Olen naar Balen-Werkplaatsen rijden, heeft uw webmaster nog snel de tijd om de reizigerstrein met de 5941 te fotograferen te Balen-Wezel. Ondertussen staat zijn GSM roodgloeiend: door de opgelopen vertraging moet een en ander herzien worden, overleg met de seingevers langs de lijn enerzijds en de busbegeleiders en de machinisten anderzijds is geen overbodige luxe...
Bij de inrit van Balen-Werkplaatsen worden de 5183 en de 5166 weer gefotografeerd door onze deelnemers. De fabriek van Nystar (in de jaren ’70 nog gewoon Vieille-Montagne geheten) ligt een half jaar stil door de economische crisis. De 5183 en de 5166 brommen eens even weemoedig, terugdenkend aan al die keren dat ze hier zinkertstreinen gelost hebben.
Hierna zetten we koers naar Overpelt, waar op deze plek op de purp’ren hei de twee krachtpatsers weer bewonderd kunnen worden. Even heeft uw webmaster een binnenpretje als hij terugdenkt aan de verbaasde blik van de Neerpeltse stationschef 2 weken eerder toen die vernam dat de fototrein uit maar liefst 20 ertswagens zou bestaan i.p.v. de door hem verwachte 5 wagentjes. Sja, dat zou maar een raar zicht zijn geweest, achter onze 2 51’ers...
Zoek de zeven verschillen :-) Na aankomst te Neerpelt wordt snel een parallel gevormd naast het beroemde seinhuis II. De 5183 zou zo uit Weert (Nl) kunnen zijn gekomen, want de machinist heeft de derde koplamp laten opstaan. Hoe weinig sommige sporen aan deze zijde van het station nog gebruikt worden, blijkt wel uit de roestvorming op het spoor voor de 5166. Sinds de komst van de 41’ers naar de Kempen moeten er immers geen 62’ers meer omlopen in Neerpelt.
Doordat de reizigersdienst zo een puinhoop is op deze 27e juni, kan plots onverwacht deze parallel worden verwezenlijkt in het station. Jammer genoeg zijn de betalende deelnemers al per bus vertrokken naar het volgende fotopunt… Dit is uiteraard wat pijnlijk, maar niet te vermijden gezien de chaos in de treindienst. Anderzijds hebben de deelnemers op de reizigerstrein zo wel de kans ook een unieke foto te maken. Zij hebben de hele dag veel geduld moeten opbrengen vanwege de vele vertragingen, dus dit pleziertje is hen van harte gegund.
Te Overpelt aangekomen, duiken er plots toch grote wolken op als de reizigerstrein met de 5166 nadert. Door het snel wisselen van objectief kan nog net deze tele-opname gemaakt worden voor de trein de schaduw induikt.
Even wordt uw webmaster heel stil… Op zijn favoriete fotopunt op de heide kan 6 jaar na het verdwijnen van de 51’ers uit de Kempen terug een 51’er gefotografeerd worden, en hoe… In mooie lichtomstandigheden passeren de 5183 en de 5941 met hun ertstrein de enthousiaste fotografen.
Te Lommel-Maatheide herkent de 5183 haar vroegere werkplek niet meer terug… 6 jaar geleden bevond zich rechts van de trein nog een dorre vlakte, vandaag zien we hier een boot liggen die assisteert bij het afgraven van het gele zand voor de firma Sibelco! Ok, toegegeven: de dubbeltractie 5183 en 5941 is hier zonder twijfel onuitgegeven, maar het ziet er wel leuk uit :-)
Ietsje verder heeft een “milicien” van het weekend gebruik gemaakt om in het geniep met zijn vriendinnetje af te spreken. Gelukkig weet zijn toekomstige schoonvader hier niets van, of het zou nogal stormen… Twee maanden later zijn de 2 tortelduifjes van deze scène ook effectief getrouwd, langs deze weg wil uw webmaster ze nog eens van harte feliciteren. Uiteraard gaat ook een woord van dank naar de eigenaar van de Kever die zijn voertuig met plezier ter beschikking stelde voor deze scène.
In een mooi avondlicht gaat het programma verder… Op lijn 15 Antwerpen - Mol – Hasselt zien we de reizigerstrein gesleept door de 5941, zoals dat ook vroeger gebeurde in de periode dat de 5941 te Antwerpen-Dam gehuisvest was. Toen was lijn 15 wel nog dubbelsporig over haar volledige lengte, iets wat nog zichtbaar is door de dubbele brug over het kanaal Bocholt – Herentals.
Tegen de avond komt “eindelijk” de bewolking terug opzetten die men voor de hele dag voorspeld had. Dit mag echter de pret niet bederven als de 5166 met de ertstrein van Leopoldsburg naar Hasselt rijdt en zo aan het Kamp van Beverlo halt houdt. Net zoals dat vroeger het geval was, is het ook nu druk met af en aan rijdende legertrucks. Helaas heeft de kandelaar die vroeger links in beeld stond wel het veld moeten ruimen, net zoals het tweede spoor… De prachtige straatverlichting heeft wel al die tijd standgehouden.
Terwijl de fotobussen van Kamp van Beverlo naar Beringen rijden, moet de 5166 met de goederentrein wachten ter hoogte van het vroegere station van Beringen-Mijn. In een erg desolaat aandoende omgeving wordt nogmaals de trein gefotografeerd, wachtend op het groene licht om verder te rijden naar de gereed staande fotografen.
Het laatste fotopunt bevindt zich aan de bekende terrils van Beringen-Mijn. Terwijl de 5166 met haar ertstrein passeert, doet uw webmasters’ buurman zijn best om de vrouw van een van de restaurateurs van de 5183 te strikken. Echtgenoot lief ligt er echter niet van wakker blijkbaar, die heeft het te druk met de fotobussen te begeleiden! Het huwelijk heeft deze diepe crisis gelukkig overleefd :-)
Na 10 jaar is het tijd om afscheid te nemen als vrijwilliger bij het bij het TSP. Na de restauratie van de 5183 heeft uw webmaster immers beslist om met zijn inzet binnen het TSP te stoppen. Zoals zo dikwijls wordt gezegd is het best om te stoppen op een hoogtepunt. Of het opleveren van de 5183 en de rit op 27 juni hoogtepunten waren, moet u maar voor uzelf uitmaken… Nogmaals bedankt aan iedereen die deze rit mogelijk heeft gemaakt!
Index